در این مقاله به بحث روانشناسی فضا و تاثیرات آن بر روی رفتار مردم پرداخته می‌شود. برای مطالعه این مطلب در ادامه با رسانه هنر و معماری ساباط همراه باشید.
طراحی داخلی یک فضای اداری
مقدمه
از آنجا که مردم بیشتر وقت خود را در فضای داخلی سپری می‌کنند؛ این قبیل فضاها نقش مهمی در رفتار مردم بازی می‌کنند. روانشناسی محیط یا روانشناسی فضا در واقع تعامل بین مردم و فضایی است که در آن ساکن هستند. نور، رنگ، پیکربندی، مقیاس، تناسبات، آکوستیک و مصالح مورد استفاده، طیف وسیعی از احساسات و عملکردها در فضای داخلی را موجب می‌شوند. خواه تامین گرمایش و امنیت باشد یا تضمین سلامت افراد و یا حتی ایجاد یک محیط کار آمد؛ فضا در عملکرد و احساسات مردم تاثیر زیادی می‌گذارد. از این رو در هر گونه اقدامی که در این باب انجام می‌گیرد؛ باید به نیازهای اجتماعی و روانی ساکنین توجه ویژه داشت. به نقل از دیو الن کوپک (استاد دانشکده معماری سن دیگو) “روانشناسی فضا در واقع مطالعه روابط و رفتارهای انسانی در چارچوب محیط‌های طبیعی و یا ساخته شده به دست انسان است.”
طراحی داخلی یک فضای اداری
طراحی داخلی و روانشناسی
طراحی داخلی تاثیر مستقیمی بر ضمیر ناخودآگاه افراد گذاشته، در احساسات و ادراک مردم مداخله کرده و بخشی از مغز را تحریک می‌کند که موجب واکنش نشان دادن به هندسه فضا می‌شود. از این رو می‌توان عنوان کرد که امروزه طراحی داخلی نقش مهمی در روانشناسی مردم ایفا کرده و مشخص می‌شود که تا چه اندازه پیامدهای گسترده‌ای بر روی روان مردم به دنبال دارد. این مسئولیت یک معمار است که راه‌حل‌های مناسب را برای کاربران با سلایق و شخصیت‌های متفاوت پیدا کرده و در قالب معماری ارائه دهد.
توجه: برای آشنایی بیشتر با موضوع طراحی داخلی می‌توانید بر روی این لینک کلیک کنید.
طراحی داخلی خانه بتنی
معماری و روانشناسی فضا در دوران معاصر
سرجیو آلتو مونته (معمار و دانشیار دانشگاه ناتینگهام) در مقاله‌ای با عنوان طراحی جدید کتابخانه‌ها عنوان داشته است که “ساختمان‌ها و فضای شهری قبل از هر چیزی باید با در نظر گرفتن شرایط ساکنان آنها طراحی شوند”. امروزه معماری به عنوان محرکی برای افزایش سلامت فیزیولوژیکی و روانی افراد جامعه در حال تبدیل شدن به مسئله‌ای بسیار با اهمیت است. میگت کاوپ (روانشناس محیطی و طراح داخلی) نیز در این باره می‌گوید: “معماری می‌تواند رفتارهای مطلوب مورد انتظار در مکان‌های خاص را تقویت کند”. برخی از عوامل کلیدی در معماری وجود دارند که می‌بایست به آنها توجه شود. ایمنی، ارتباط اجتماعی، سهولت حرکت و تحریکات حسی از جمله این عوامل هستند. اما در کنار این عوامل توجه به موارد دیگری همچون نور، رنگ، هنر، تهویه و غیره نیز برای رسیدن به فضایی مطلوب ضروری است.
فضای داخلی کتابخانه مک آلن
طراحی داخلی یک خوابگاه
به عنوان نمونه رعایت برخی از اصول طراحی همچون تعادل، تناسب، تقارن و ریتم می‌تواند به افزایش حس هماهنگی در فضا بیانجامد. اما از طرف دیگر مثلا رنگ‌ها نیز تاثیر بسزایی در فضای داخلی خواهند گذاشت. هر چه رنگ‌های انتخابی گرم‌تر باشند؛ فضا جمع و جورتر به نظر خواهد رسید. این انتخاب به ظاهر ساده می‌تواند راحتی یا ارتباط یک فضا را تحت تاثیر قرار دهد. در مثالی دیگر می‌توان به نور اشاره کرد. نور کم باعث تاریک شدن فضا و کوچک به نظر آمدن آن می‌شود و در نقطه مقابل نور شدید ظاهر متحرک و بزرگتری برای فضای داخلی رقم می‌زند. نور طبیعی نیز تاثیرات بسیاری بر روی فضا خواهد داشت. مثال‌هایی که بیان شد نشان دهنده این حقیقت است که برای رسیدن به فضایی ایده آل می‌بایست جوانب و متغیرهای مختلفی را به موازات هم در نظر گرفت.
طراحی داخلی ساختمان “آپارتمان مهمانی”
مولفه‌های روانشناسی فضا
برخی از فضاها احساس اضطراب را تشدید می‌کنند و در مقابل برخی دیگر موجبات آرامش ساکنین و مخاطبان را فراهم می‌آورند. توضیح چرایی این وضعیت کمی دشوار است. در حقیقت روانشناسی فضا غالباً بر روی تحقیقات و بررسی تعامل مردم با محیط اطرافشان متمرکز است. در این میان، بسیاری از مولفه‌ها وجود دارند که قابل اندازه‌گیری و آزمایش نیستند. بر همین اساس ایرونیگ وینر (استاد روانشناسی محیط در کالج جامعه ماساسوبیت مید بورو) می‌گوید: ” برخی از تاثیرات محیطی را نمی‌توان دید یا اندازه گرفت اما به صورت مستقیم بر روی رفتار و روحیات ما اثر می‌گذارند”. این نظریه مبین این نکته است که شناخت عوامل تاثیرگذار در روانشناسی فضا کار آسانی نیست.
طراحی داخلی یک واحد آپارتمانی
تجربه اثبات کرده است که روانشناسی فضا می‌تواند به افزایش بهره‌وری در فضا بیانجامد. اما فقدان دستورالعمل‌های مشخص باعث می‌شود نتوان به سادگی این مهم را در حوزه معماری به کار بست. از این رو همه چیز به حساسیت، خلاقیت و درک طراح از مسئله بستگی دارد. آلن هدج (استاد گروه طراحی و تحلیل محیط دانشگاه کرنل) در این مورد می‌گوید: “بخشی از مشکل این است که اقدامات لازم در این زمینه بسیار روان‌شناختی یا رفتاری است و به سادگی به الزامات طراحی تبدیل نمی‌شوند”.
طراحی داخلی یک خانه ویلایی
جمع‌بندی
طراحی داخلی فرآیندی پیچیده است و افرادی که در فضای داخلی ساکن می‌شوند نیز بسیار پیچیده هستند. معماری پدیده‌ای است که می‌تواند تا حد زیادی بر روی خلق فضای مطلوب تاثیرگذار باشد. اما اینکه انتظار داشته باشیم معماری بتواند مردم را از تمام شرایط و رویدادهایی که در اطراف آنها رخ می‌دهد (مانند شرایط سیاسی) جدا کند، امری است که اندکی دور از ذهن به نظر می‌رسد.
طراحی داخلی “خانه براکنبری”
برای مطالعه مقالات بیشتر در مورد طراحی داخلی می‌توانید روی این لینک کلیک کنید
ترجمه و ارائه: تحریریه رسانه هنر و معماری ساباط
توجه: تعدادی از تصاویر موجود در این مطلب جایگزین شده‌اند.
ماخذ: Archdaily
توجه: ترجمه این مطلب به صورت اختصاصی توسط تحریریه رسانه هنر و معماری ساباط انجام شده است و استفاده از آن با ذکر نام این رسانه بلامانع است.
بدون نظر