نکات ضروری در طراحی داخلی منازل از زبان متخصصین

در این مقاله به بیان نکات ضروری در طراحی داخلی منازل از زبان متخصصین پرداخته می‌­شود. در ادامه با  رسانه هنر و معماری ساباط همراه باشید. 

مقدمه

 طراحی داخلی موضوعی است که کم و بیش تمامی افراد با آن سر و کار دارند. در سال­های اخیر این موضوع تبدیل به یک موضوع پرطرفدار در میان عامه مردم شده است. بسیاری از افراد این تصور را دارند که طراحی داخلی یعنی خلق فضاهای بسیار لوکس و تجملاتی و صرف هزینه‌های بسیار گزاف. البته نمی‌توان منکر صحت این قضیه در برخی موارد معدود شد. اما در حقیقت طراحی داخلی؛ هنر، فن و دانش خلق فضا به وسیله هر آن چیزی است که در اختیار داریم یا امکان فراهم کردنش برایمان مقدور است.

بودجه و امکاناتی که در اختیار داریم هر چقدر هم که محدود باشد همیشه استفاده از تجربیات افراد متخصص و مشاوره با آنان می­‌تواند در رسیدن به یک فضای ایده‌­آل نتیجه بخش باشد. از این رو در این مقاله به بیان نکات ضروری در طراحی داخلی منازل مسکونی از زبان متخصصین این امر پرداخته‌­ایم. این نکات در ۵ اصل کلی جای می­گیرند. 

برنامه‌ریزی برای طراحی

داشتن برنامه مشخص برای طرح از جمله مهمترین نکات ضروری در طراحی داخلی بشمار می‌آید. داشتن برنامه مدون موجب کاهش خطاها و صرفه جویی در بسیاری از هزینه‌ها خواهد شد.

الف) اقدامات قبل از طراحی

•    تصمیم‌گیری در مورد سبک و الگوی کلی طراحی بسیار حیاتی است. چراکه بدون داشتن الگویی مشخص، دوباره کاری‌های متعدد برای رسیدن به نتیجه مطلوب اجتناب‌ناپذیر است. البته همیشه وجود کمی تنوع نیز لازم است. اما باید مراقب بود؛ چراکه تنوع بیش از حد و برنامه‌ریزی نشده می­‌تواند تاثیرات مخربی بر روی فضا داشته باشد.
•    در طراحی داخلی تمرکز تنها نباید بر روی فضا و نتیجه نهایی باشد. شناخت روحیات و سلایق افرادی که در آن فضا زندگی خواهند کرد بسیار مهم است. در غیر این صورت نتیجه نهایی کار هر قدر هم که چشم‌­نواز و زیبا باشد می‌تواند برای ساکنین تبدیل به یک فضای بی روح شود.
•   به هنگام طراحی یک فضا؛ کاربری و عملکردی بودن فضا حتماً می­‌بایست در نظر گرفته شود.
•   همیشه قبل از طراحی باید مدتی را صرف بررسی نیازها و خواسته‌­ها در ارتباط با فضا و تفکر و هدف‌گذاری و برنامه‌ریزی کرد. با این کار می‌­توان به برنامه جامعی دست یافت و بر اساس آن اقدام کرد.
•    استفاده از نشریات و دیدن نمونه‌های مشابه یکی دیگر از مهمترین اقداماتی است که قبل از طراحی یک فضا حتماً باید انجام شود. این کار باعث می‌­شود تا دید بهتری نسبت به موضوع پیدا کرده و روند تصمیم‌گیری آسان‌تر شود.
•    داشتن نقشه­‌های درست از فضایی که قرار است طراحی شود بسیار مهم است. نقشه باید مقیاس و اندازه درستی داشته باشد. همچنین تمام جزئیاتی که می‌توانند روی طراحی تاثیر بگذارند (اعم از تاسیسات و غیره) باید به دقت ثبت شوند.
•    از بررسی ایده‌های جدید و اعمال تغییرات مناسب نباید حراس داشت. خوشبختانه امروزه به مدد پیشرفت تکنولوژی و استفاده گسترده از نرم‌افزارهای رایانه‌ای، می‌توان قبل از هر اقدامی نتیجه نهایی را مشاهده و در صورت نیاز تغییرات لازم را انجام داد.

ب) تخصیص بودجه

•    پول را باید صرف چیزهایی کرد که همیشه در فضای داخلی وجود خواهند داشت. معماری، عناصر و مبلمان اصلی و پایه از این دسته هستند.
•    دامنه خریدها محدود و در یک قالب و سبک مشخص برنامه‌ریزی شوند. تنوع بیش از اندازه تاثیرات نامطلوبی روی طرح نهایی خواهد گذاشت.
•    تجربیات و دانش طراح نقش بسیار مهمی در رسیدن به نتیجه نهایی مطلوب  خواهد داشت آن هم به آسان‌ترین و کم‌هزینه‌ترین روش. از این رو مشورت با طراحان زبده بسیار حائز اهمیت است.
•    کیفیت همیشه مهم است. استفاده از مصالح و اجناس با کیفیت می‌­تواند تا حد زیادی مانع از تحمیل هزینه‌های اضافی و مجدد بعدی برای ترمیم یا تعویض شود. پس حتماً باید از مصالح با کیفیت و افراد ماهر در بحث طراحی و اجرای دکوراسیون داخلی بهره گرفت. اما جنس با کیفیت لزوماً همیشه به معنی جنس گران نیست؛ بلکه باید مواد مناسب را انتخاب کرد. دانش فنی طراح در گزینش مصالح مناسب می‌­تواند تاثیر بسیار مطلوبی در صرفه­‌جویی در هزینه‌­ها داشته باشد.
•    در بسیاری از موارد موقعیت ملک و حس مکان نقش تعیین کننده‌ای در انتخاب مصالح مورد استفاده و سبک طراحی دارد  .

 توصیه‌­هایی برای مبلمان

•    باید توجه داشت که هرچه مبلمان مورد استفاده با سبک طراحی همخوانی بیشتری داشته باشد نتیجه نهایی کار نیز مطلوب‌­تر خواهد بود.
•    بعضاً نیاز است با توجه به پلان و ابعاد و اندازه­‌های فضا و نیز در نظر گرفتن سلایق ساکنین از مبلمان سفارشی استفاده کرد. این امر هرچند می‌تواند هزینه‌ها را اندکی افزایش دهد؛ اما از طرف دیگر موجبات راحتی هرچه بیشتر ساکنین را فراهم خواهد آورد.
•    در فضاهای کوچک بهتر است از میزهای گرد استفاده کرد چون تردد در فضا راحت‌تر می‌شود.
•    داشتن مکان مناسب برای انبار کردن و نگهداری وسایل مختلف و لوازم مصرفی بسیار ضروری است. کابینت­‌ها و کمدها بهترین راه حل این مسئله هستند. استفاده از قفسه‌­های دیواری نیز یکی دیگر از موارد پیشنهادی در این زمینه است. این قفسه­‌ها به ویژه در خصوص فضاهای کوچک می‌توانند بسیار کارآمد باشند.
•    ساده‌ترین و ارزان­ترین راه برای جلا دادن به مبل­های قدیمی و کهنه، استفاده از روکش­های پارچه‌ای مناسب است.
•    در انتخاب اندازه و محل قرارگیری فرش و انواع دیگر زیراندازها باید دقت کرد. اگر از انواع مبل و صندلی در چیدمان فضا استفاده می شود؛ اندازه فرش باید به گونه‌ای باشد که هنگام نشستن روی مبل پاها بر روی فرش قرار گیرند. البته نیازی هم نیست که فرش ها تا زیر مبل کشیده شوند چون این کار در طولانی مدت باعث آسیب­‌دیدگی فرش خواهد شد.
  
  

  توصیه‌هایی برای مبلمان

توصیه‌هایی برای تزیینات و لوازم دکوری در طراحی داخلی

الف) لوازمی که صرفاً جنبه تزیینی دارند

•    وسایل و اشیای هنری، گل و گیاه و مانند اینها باعث احساس جریان داشتن زندگی در فضا می‌شوند. توصیه می‌­شود حتماً از آنها استفاده شود.
•    در استفاده از لوازم دکوری و به صورت کلی تزئینات نباید افراط شود. افراط در تزئینات سبب شلوغ به نظر آمدن فضا خواهد شد. ضمن آنکه می‌­‌تواند فضا را به جای خانه به یک سالن نمایشگاهی تبدیل کند.
•    برای ایجاد تنوع در فضا می‌توان به صورت بسیار محدود از لوازمی استفاده کرد که همخوانی با سبک کلی طراحی نداشته باشد. این کار باعث می‌شود بتوان تجربه جدیدی را در فضا ایجاد کرد و از یکنواخت شدن آن جلوگیری نمود. اما هرگز نباید در این کار افراط به خرج داد.
•    در خرید و استفاده از لوازم دکوری، سلیقه افرادی که می‌خواهند در آن فضا زندگی کنند بسیار مهم است. لذا باید لوازمی انتخاب شوند که با سلایق افراد متناسب باشد. به این ترتیب منزل هر شخص می‌تواند بازتابی از سلایق وی باشد.
•    لوازم دکوری بزرگ می­‌توانند جلوه زیبایی به فضا بدهند. بنابراین، از استفاده  لوازم دکوری بزرگ در دکوراسیون داخلی منزل نباید غافل شد.

ب) عناصر کاربردی و درعین حال دکوراتیو

•    کوسن‌ها و آباژورها ازجمله لوازم ارزان قیمتی هستند که در عین کاربردی بودن، می‌توان از آنها به عنوان لوازم دکوری نیز استفاده کرد.
•    پرده‌ها از دیگر مواردی هستند که علاوه بر کاربردی بودن، جنبه تزییناتی نیز خواهند داشت. پس در انتخاب آنها حتماً باید دقت شود تا رنگ، بافت و سبک آنها با فضا و مبلمان منزل همخوانی داشته باشد.
•    آینه­‌های دیواری یکی از اصلی‌ترین عناصر برای دکوراسیون فضاهای داخلی به ویژه فضاهای کوچک هستند. آینه­‌ها با انعکاس نور و تصاویر موجب می‌شوند فضا بزرگتر به نظر آید. همچنین به فضا عمق داده و حس فریبندگی خاصی را به آن می‌بخشند.
•    در چیدمان و دکوراسیون فضا اشیایی که برای ساکنین خاطره‌انگیز و ارزشمند هستند باید جایگاه ویژه‌ای داشته باشند. این شیء می‌تواند یک قاب عکس ساده یا یک گلدان گران قیمت باشد. در هر حال در چیدمان فضا باید مکان مناسبی را برای این اشیا پیدا کرد که هم در معرض دید مخاطب باشد و هم از آسیب‌های احتمالی در امان بماند.
  
  

  توصیه‌هایی برای تزیینات و لوازم دکوری

توصیه‌هایی برای نورپردازی در طراحی داخلی

•    نورپردازی فضا را نباید برای آخر کار گذاشت. به علت تاثیر بسیار زیاد نورپردازی در کیفیت فضا، چنانچه به این مهم در مراحل تصمیم­‌گیری و طراحی اندیشیده نشود؛ می‌تواند مطلوبیت و جذابیت و راحتی کل فضا را تحت‌الشعاع قرار داده و نتیجه نهایی کار را خراب کند.
•    برای تامین روشنایی مصنوعی مطلوب در فضا، باید به قدرت، اندازه و توان خروجی لامپ‌ها و لوازم روشنایی مورد استفاده دقت کرد.
•    استفاده از بازتاب نور متصاعد شده از لوازم روشنایی، مورد دیگری است که علاوه بر کاربردی بودن می تواند به جذابیت هر چه بیشتر فضا بیفزاید.
•    لامپ‌­های بزرگ این قابلیت را دارند که فضا را بسیار جذاب کنند. اما باید توجه داشت نور بیش از حد این قبیل لامپ‌ها می‌­تواند برای چشم انسان ایجاد مسئله کند. علاوه بر آن طیف رنگی آنها نیز باید متناسب با فضا و کاربری انتخاب شود.
•    استفاده از دیمرهای کنترل نور یک راه حل بسیار مناسب و اقتصادی برای مهار شدت نور است.
•    در نورپردازی هر فضایی باید به عملکرد آن فضا دقت داشت. برای نمونه بر روی میز غذاخوری بهتر است از لوسترهای بزرگ استفاده نشود. به جای آن می­توان از یک یا دو چراغ کوچک با قاب سفید و براق بهره گرفت.
  
  

  توصیه‌هایی برای نورپردازی فضاهای داخلی

توجه: برای آشنایی هرچه بیشتر با تاثیرات نورپردازی مصنوعی در طراحی داخلی توصیه می‌کنیم با کلیک بر روی لینک مقابل، مقاله نورپردازی مصنوعی و نقش آن در ارتقاء کیفیت معماری را مطالعه فرمایید.

توصیه‌هایی در مورد رنگ و بافت در طراحی داخلی

•    بهتر است هنگام طراحی و دکوراسیون یک فضا حداکثر از سه رنگ اصلی، مکمل و برجسته استفاده شود. این کار ضمن حفظ تناسب باعث زیباتر دیده شدن فضا نیز خواهد شد.
•    در طراحی داخلی، رنگ عناصر معماری همچون دیوارها، بهتر است با مبلمان و لوازم تزئینی همخوانی داشته باشند اما نباید از کنتراست رنگی نیز غافل شد.
•    برای انتخاب رنگ حتماً می­‌بایست از عملکرد و تاثیرات رنگ‌ها بر روی فضا و متعاقب آن روی افراد شناخت داشت. در این زمینه دانش طراحان بسیار موثر خواهد بود.
•    رنگ­‌هایی که برای فضاهای داخلی انتخاب می‌شوند بهتر است از طیف­‌های نزدیک به هم باشند.
•    رنگ‌آمیزی سقف تاثیر بسیار زیادی در کیفیت فضا می‌گذارد. برای نمونه استفاده از رنگ‌های براق برای سقف با باعث می­‌شود فضا بزرگتر به نظر برسد.
•    در رنگ‌آمیزی دیوارها حتماً باید به کاربری فضا توجه داشت. برای نمونه در فضاهایی همچون پذیرایی و غذاخوری استفاده از رنگ زرد توصیه می‌شود. این رنگ موجب تحریک کاربران برای گفتگو و معاشرت خواهد شد.
  
  

  توصیه‌هایی در مورد رنگ و بافت در طراحی داخلی

توجه: برای آشنایی بهتر با رنگ ها و تاثیرات آنها در فضاهای داخلی پیشنهاد می‌کنیم مقالات رنگ در معماری داخلی و تاثیر رنگها در تغییر ادراک ما از فضای داخلی  را نیز مطالعه کنید.

ترجمه و ارائه: تحریریه رسانه هنر و معماری ساباط

 ماخذ: بخش مقالات وبسایت Amara